FILM “KAZIVAČ” KAO DOPRINOS PROMOCIJI NEMATERIJALNOG NASLJEĐA

FILM “KAZIVAČ” KAO DOPRINOS PROMOCIJI NEMATERIJALNOG NASLJEĐA

19. februar – 11. mart, 2024.

Kolašin


Nakon svečane premijere dokumentarnog filma “Kazivač” 19. februara 2024, ovaj pionirski projekat doživio je i televizijsku premijeru na RTCG 11. marta 2024. g. Film govori o o Nematerijalnom kulturnom dobru „Tradicionalne igre kolašinskog kraja“ i dio je projekta „Tradicionalne igre kolašinskog kraja u skladu sa savremenim praksama / digitalizacija i afirmacija” koji je podržan kroz Program zaštite i očuvanja kulturnih dobara Ministarstva kulture i medija crne gore. Parteneri u projektu bili su Opština Kolašin, JU Centar za kulturu Kolašin, NVU CIRTIP i Turistička organizacija Kolašin. Nosioci statusa kulturnog dobra su članovi KUD-a „Mijat Mašković“.

 

Predsjednik Milatović sa nosiocima dobra, članovima KUD-a “Mijat Mašković”
Foto: N. Moračanin


Uz prisustvo predsjednika Crne Gore Jakova Milatovića, potpredsjednika u Vladi Crne Gore i ministra sporta i mladih Dragoslava Šćekića, generalne direktorice Direktorata za kulturnu baštinu Dobrile Vlahović, predsjednika opštine Kolašin Petka Bakića, predsjednika SO Kolašin Vasilija Bulatovića i mnogobrojnih zvanica sa lokalnog i državnog nivoa prezentovan je prvi projekat ovakvog tipa u Crnoj Gori. Četrnaest tradicionalnih plesova (narodnih igara) zaštićeno je kao kulturno dobro 2016. godine i to je jedinstven primjer čak i na globalnom nivou da je odjednom pod zaštitu stavljeno čak 14 elemenata nasljeđa. Prema riječima rukovodioca projekta Davora Sedlarevića, film je samo dio projekta koji sadrži i tutorijale za svih 14 plesova sa varijantama i verzijama i detaljnim obradama obrazaca koraka, formacija, pokreta stopala, koljena, ruku i stila igranja. Potom, snimljene su studijski sve pjesme koje prate igre, tako da više ne može biti nedoumica u nekom budućem procesu prenošenja. Pandemija koronavirusa koja je onemogućila rad ansambla gotovo dvije godine dovela je prenošenje kulturnog dobra u zaista tešku poziciju, te je digitalizacijom spriječena svaka sledeća moguća slična situacija.

 

Detalj sa svečane premijere
Foto: N. Moračanin


U filmu čiju režiju potpisuje Matija Brajović, uređuje Davor Sedlarević, a realizuje kreativni tim DAA Montenegro na čelu sa Nikolom Radonjićem po prvi put se čuju i zvučni zapisi iz Milman-Peri kolekcije sa Harvarda a koji su snimani u Kolašinu 1935. godine. U njima tada mladi morački guslar Rade Danilović opisuje dio igara i pjesama koje su 81 godinu nakon toga proglašene za kulturno dobro u Crnoj Gori. Od 2010. godine intervjuisano je preko 100 kazivača/ica mahom starije dobi i obiđeno preko 25 lokacija, gradova i sela: dio kroz aktivnosti KUD-a „Mijat Mašković“, a dio tokom Međunarodne studijske istraživačke stanice „Etno-kamp dr Zlata Marjanović – Kolašin“. Film je sniman na nekoliko lokacija u gradu Kolašinu kao i na planini Sinjavini.

 

Dio ansambla “Mijat Mašković” na snimanju filma “Kazivač” – planina Sinjavina

 

Snimanje dokumentarističkog fragmenta / Kolašin

 

Snimanje specijalnih efekata za film / Kolašin

 

Vladislav Medenica, najstariji član ansambla. Snimanje na Sinjavini.


Igre kolašinskog kraja šalju priču da su mogućnosti brojno „malih“ zajednica veoma velike ukoliko prepoznaju zajednički interes i potencijal, naročito kada je riječ o kulturnom nasljeđu. Posebna važnost projekta je podizanje svijesti za dodatnim obrazovanjem na polju etnokoreologije i etnomuzikologije koje nam je prijeko potrebno, rekao je Davor Sedlarević.