ZAVRŠEN TREĆI FESTIVAL “ZMAJ PRELEĆE S MORA NA DUNAVU”
Subota, 15. oktobar 2022.
Kolašin
U Kolašinu je 14. i 15. oktobra održan treći Internacionalni festival malih etno-grupa i solista „Zmaj prleće s mora na Dunavu“. Organizator manifestacije bilo je Nevladino udruženje Centar za izučavanje i revitalizaciju tradicionalnih igara i pjesama CIRTIP iz Kolašina, a projekat je podržala Opština Kolašin na konkursu za NVU kao i JU Centar za kulturu Kolašin. Kao i prethodnih godina potvrđen je visok kvalitet festivala, a garant tome bile su zaista renomirane grupe: ADZNM „Gusle“ iz Kikinde sa ženskom pjevačkom grupom, Ansambl „Makedonija“ iz Štipa, Gradski tamburaški orkestar Pljevlja i pjevačke grupe KUD-a „Mijat Mašković“: popularne „Đude“ a uz njih i šarmantna muška pjevačka grupa. Posebnu draž festivalu dalo je učešće dvojice izuzetnih poznavalaca tradicionalnog (arhaičnog) pjevanja pljevaljskog kraja Milanka Mikija Lalovića i Dragutina Dala Milikića koji su prikazali dosad gotovo nepoznate načine pjevanja svog rodnog kraja i izazavali ovacije publike. Prema riječima Davora Sedlarevića, umjetničkog direktora festivala, ove godine učesnici su bili naročito inspirisani s obzirom na to da festival počinje da ulazi u kontinuinirano održavanje i da su grupe koje učestvuju zaista kvalitetne i njeguju raznovrsne programe. „Pozicionirali smo se na na polju tradicionalne muzike kao izvjesna prijestonica, a uz podršku opštine Kolašin u Centra za kulturu nastavljamo da gradimo prepoznatljive manifestacije koje, pored umjetničkog, imaju i izuzetan turistički potencijal. Ističem i to što je u moru plejbek nastupa kojima smo izloženi u tzv. „folkloraškom“ svijetu, ovo rijetka prilika da publika čuje kako se uživo izvode zaista teški vidovi pjesama i koliko je zapravo to važna činjenica kako za naše nasljeđe, tako i za razbijanje određenih predrasuda o tradicionalnoj muzici.“, kazao je Sedlarević.
Ansambl „Makedonija“ pri Muzičkoj akademiji Univerziteta u Štipu postaje tradicionalan partner Etno-kampa i festivala u Kolašinu, a karakteriše ih to što su svi članovi akademski obrazovani za izvođenje tradicionalne muzike i plesova raznih etničkih predjela Makedonije potvrđenih terenskim istraživanjima. Kroz zvuke tambura, kavala, gajdi i tapana a u kombinaciji sa originalnim nošnjama kojih u fundusu ansambla ima preko 150 kompleta, ostavljaju nezaboravan utisak. GTO Pljevlja prezentuje tamburašku tradiciju kroz rad koji je fokusiran na izučavanje, očuvanje i prenošenje tog tipa nasljeđa. Koliko je bogata crnogorska muzička tradicija govori i podatak da su tokom dvije večeri pokazana čak četiri različita muzička stila iz gradske i seoske tradicije kolašinske i pljevaljske regije: moglo se čuti pjevanje „na bosansku“, „na glas“, sevdalinke i gradske a cappella pjesme. ADZNM „Gusle“ kao jedno od najstariji udruženja takvog tipa u Srbiji, osnovano 1876. godine, nosilac je istraživačkih projekata vezanih za plesno-muzičko nasljeđe Banata i susjednih krajeva. Oni su ovoga puta kroz upečatljiv nastup dijela ženske pjevačke grupe dokazali zbog čega sa takmičenja donose najviša priznanja, kao i da savršeno vladaju raznim načinima pjevanja u Srbiji i Bosni i Hercegovini. Domaćini iz KUD-a „Mijat Mašković“ kroz nastup „Đuda“ prikazali su običaj nevješćenja djevojke u Morači, da bi potom izveli niz pjesama iz Crne Gore sa fokusom na pjesme sa sazvukom sekunde.
Milanko Miki Lalović i Dragutin Dale Milikić
Foto Igor Rakočević
Muška grupa ovog ansambla vodila nas je do Boke, a natpjevavanjem su podsjetili na staru pjesmu zabilježenu u kultnoj kolašinskoj kafani „Planinar“ oko 1953. godine, kada je na tom mjestu bila i autobuska stanica.
Učesnike je pozdravila i gradonačelnica Kolašina Marta Šćepanović koja je istakla značaj festivala za kulturni, nacionalni i lokalni identitet, kao i otvorenost Kolašina za prezentaciju muzičkih različitosti. Takođe, naglasila je da će se u budućnosti nastaviti i finansijska podrška ovakvim manifestacijama. Program je na sebi svojstven način vodio poznati kolašinski pjesnik i boem Nikola Lića Šćepanović
Detalje sa festivala možete pogledati na linku ispod: